La primera es Torna a Surriento. La música fue compuesta en 1902 por Ernesto de Curtis y la letra en napolitano por su hermano Giambattista, en honor del político Giuseppe Zanardelli, con la finalidad de que volviera a Sorrento, para que contribuyera a la reconstrucción de la ciudad que, en aquella época, se encontraba en un estado deplorable. Es una canción que le encantaba a mi abuela, lo mismo que a mí. Selecciono la versión de Pavatotti.
Vide'o mare quant’è bello,
spira tantu sentimento, Comme tu a chi tiene a' mente, Ca scetato 'o faie sunnà. Guarda gua' chistu ciardino; Siente, siente sciure arance: Nu profumo accussi fino Dinto 'o core se ne va…
E tu dice: "I’o parto, addio!"
T’alluntane da stu core… Da sta terra de l’ammore… Tiene 'o core 'e nun turnà?
Ma nun me lassà,
Nun darme stu turmiento! Torna a Surriento, famme campà!
Vide'o mare de Surriento,
che tesoro tene nfunno: chi ha girato tutto 'o munno nun l'ha visto comm'a ccà. Guarda attuorno sti Serene, ca te guardano 'ncantate, e te vonno tantu bene... Te vulessero vasà.
E tu dice: "I'o parto, addio!"
T'alluntane da stu core Da sta terra de l'ammore Tiene 'o core 'e nun turnà?
Ma nun me lassà,
Nun darme stu turmiento! Torna a Surriento, Famme campà! |
Mira el mar, qué hermoso es,
inspira tanto sentimiento, como tú, que a quien miras, despierto le haces soñar.
Mira, mira este jardín,
huele, huele estas flores de naranjo, un perfume tan fino que va directo al corazón.
Y tú dices: "Yo me voy, adiós".
Te alejas de este corazón… de la tierra del amor… ¿tienes el valor de no volver?
Pero no me dejes,
no me des este tormento! Vuelve a Sorrento, ¡hazme vivir!
Mira el mar de Sorrento,
Qué tesoros tiene en el fondo Quien ha viajado por todo el mundo no lo ha visto como aquí.
Mira alrededor, estas sirenas,
que te miran encantadas, y te quieren tanto, que te querrían besar.
Y tú dices: "Yo parto, adiós".
Te alejas de este corazón, de la tierra del amor, ¿tienes el valor de no volver?
Pero no me dejes,
no me des este tormento! Vuelve a Sorrento, ¡hazme vivir! |
Yo querría besarte...
pero el corazón no me da la fuerza
para despertarte...
Publico tres versiones, tan diferentes y tan bonitas. Son las de Gini Finizio , Tito Schipa y la de Roberto Murolo.
¿Cómo no incluir aquí, O sole mío? Todos la hemos intentado cantar alguna vez. Pero mejor oigamos la versión de Enrico Caruso. Pone la piel de gallina.
Como estoy lanzado, voy a poner otra canción que resume la pasión y la belleza de la Canción Napolitana. Se llama Dicitencello vuje . Y la version Giuseppe Di Stefano, es asombrosa.
Ah! Che bell'aria
fresca...
Ch'addore 'e
malvarosa...
E tu durmenno staje,
'ncopp'a sti ffronne
'e rosa!
'O sole, a poco a
poco,
pe' stu ciardino
sponta...
'o viento passa e vasa
stu ricciulillo
'nfronte!
I' te vurría vasá...
I' te vurría vasá...
ma 'o core nun mmo ddice
'e te scetá...
'e te scetá!...
I' mme vurría addurmí...
I' mme vurría addurmí...
vicino ô sciato tujo,
n'ora pur'i'...
n'ora pur'i'!...
Tu duorme oje Rosa
mia...
e duorme a suonno
chino,
mentr'io guardo,
'ncantato,
stu musso curallino...
E chesti ccarne
fresche,
e chesti ttrezze nere,
mme mettono 'into core
mille male penziere!
I' te vurría vasá...
I' te vurría vasá...
ma
'o core nun mmo ddice
'e te scetá...
'e te scetá!...
I' mme vurría
addurmí...
I' mme vurría
addurmí... vicino ô sciato tujo,
n'ora pur'i'...
n'ora pur'i'!...
Sento stu core
tujo
ca sbatte comm'a
ll'onne durmenno, angelo mio, chisà tu a chi te suonne...
'A gelusia
turmenta
stu core mio
malato:
Te suonne a me?...
Dimméllo!
O pure suonne a
n'ato?
I' te vurría
vasá...
I' te vurría
vasá...
ma 'o core nun mmo
ddice
'e te scetá...
'e te scetá!...
I' mme vurría
addurmí...
I' mme vurría
addurmí... vicino ô sciato tujo,
n'ora pur'i'...
n'ora pur'i'!...
|
¡Ah! Qué agradable aire fresco...
Qué olor a malvarrosa...
¡Y tú durmiendo estás,
sobre estas hojas de rosa!
El sol, poco a poco,
por este jardín despunta...
¡el viento pasa y besa
este ricito sobre tu frente!
Yo querría besarte...
Yo querría besarte...
pero el corazón no me da la fuerza
para despertarte...
para despertarte...
Yo querría dormirme...
Yo querría dormirme...
cerca de tu respiración,
una hora yo también...
¡una hora yo también!...
Tú duermes oh Rosa mía...
y duermes profundamente,
mientras yo miro, embelesado,
esta boca de coral...
Y estas carnes frescas,
y estas trenzas negras,
¡siembran en mi corazón
mil malos pensamientos!
Yo querría besarte...
Yo querría besarte...
pero el corazón no me da la fuerza
para despertarte...
para despertarte...
Yo querría dormirme...
Yo querría dormirme...
cerca de tu respiración,
una hora yo también...
¡una hora yo también!...
Siento este corazón tuyo
que golpea como las olas mientras
duermes, ángel mío, quién sabe con quién sueñas... Los celos atormentan
este corazón mío enfermo:
¿Sueñas conmigo?... ¡Dímelo!
¿O sueñas con otro?
Yo querría besarte...
Yo querría besarte...
pero el corazón no me da la fuerza
para despertarte...
para despertarte...
Yo querría dormirme...
Yo querría dormirme...
cerca de tu respiración,
una hora yo también...
¡una hora yo también!...
|
El tercer tesoro es Luna rossa. Es tan grande esta canción que se pueden crear tres versiones tan diferentes, tan geniales.... Son de Caetano Veloso, Claudio Villa, y Renato Carosone.
Vaco distrattamente
abbandunato...
Ll'uocchie sott'o
cappiello annascunnute
mane 'int'a sacca e
bavero aizato...
Vaco siscanno e stelle
ca so'asciute...
E'a luna rossa mme
parla 'e te
io lle domando si
aspiette a me,
e mme risponne:
"Si 'o vvuo'sape,
cca nun ce esta
nisciuna..."
E io chiammo 'o nomme
pe'te vede,
ma, tutt'a gente ca
parla 'e te,
risponne: "E
tarde che vuo'sape?!
Cca nun ce sta
nisciuna!..."
Luna rossa,
chi mme sarra sincera?
Luna rossa,
se n'e ghiuta ll'ata
sera
senza mme vede...
Mille e cchiu
appuntamente aggio tenuto...
Tante e cchiu
sigarette aggio appicciato...
Tanta tazze 'e cafe
mme so' bevuto...
Mille vucchelle amare
aggio vasato...
E'a luna rossa mme
parla 'e te
Io lle domando si
aspiette a me,
e mme risponne:
"Si o vvuo' sape,
cca nun ce sta
nisciuna..."
E io chiammo 'o nomme
pe'te vede
ma, tutt'a gente ca
parla 'e te,
risponne: "E
tarde che vuo'sape?!
Cca nun ce sta
nisciuna!..."
E io dico ancora
ch'aspetta a me,
for'o barcone
stanott'e ttre,
e prega 'e Sante
pe'mme vede...
Ma
nun ce sta nisciuna...
|
Camino distraídamente relajado,
los ojos ocultos bajo el sombrero,
las manos en bolsillos y cuello levantado.
Voy silbando a las estrellas que han salido...
Y la luna roja me habla de ti,
le pregunto si me esperas,
y me contesta: "Si quieres saberlo,
aquí no hay nadie ..."
Y digo el nombre para verte,
pero toda la gente que habla de ti
contesta: "Es tarde, ¿qué quieres saber?
¡Aquí no hay nadie!"
Luna roja,
¿quién me será sincera?
Luna Roja,
ella se fue la otra noche
sin verme ...
Mil y más citas he tenido,
muchos cigarrillos he encendido,
muchas tazas de café he bebido,
miles de boquitas amargas he besado...
Y la luna roja me habla de ti,
le pregunto si me esperas,
y me contesta: "Si quieres saberlo,
aquí no hay nadie ..."
Y digo el nombre para verte,
pero toda la gente que habla de ti
contesta: "Es tarde, ¿qué quieres saber?
¡Aquí no hay nadie!"
Y vuelvo a decir que me esperes
fuera al balcón esta noche a las tres,
y ruego los Santos para que me veas...
pero no hay nadie ...
|
¿Cómo no incluir aquí, O sole mío? Todos la hemos intentado cantar alguna vez. Pero mejor oigamos la versión de Enrico Caruso. Pone la piel de gallina.
Che bella cosa e' na jurnata'e'sole
n'aria serena doppo na tempesta
pe'll'aria fresca pare gia' na festa
che bella cosa na jurnata'e sole.
Ma n'atu sole
cchiu' bello, oi ne'
'o sole mio sta nfronte a te!
'o sole, o sole mio
sta nfronte a te...
sta nfronte a te.
Luceno 'e llastre d'a fenesta toia;
'na lavannara canta e se ne vanta
e pe' tramente torce, spanne e canta
luceno'e llastre d'a fenesta toia.
Ma n'atu sole
cchiu' bello, oi ne'
'o sole mio sta nfronte a te!
'o sole o sole mio
sta nfronte a te...
sta nfronte a te.
Quanno fa notte e 'o sole se ne scenne
me vene quase 'na malincunia;
sott' a fenesta toia restarria
quando fa notte e 'o sole se ne scenne.
Ma n'atu sole
cchiu' bello, oi ne'
'o sole mio sta nfronte a te!
'o sole o sole mio
sta nfronte a te...
sta nfronte a te.
| ¡Qué bella cosa es un día de sol!
Un aire sereno después de la tempestad,
por el aire fresco parece ya una fiesta.
¡Qué bella cosa es un día soleado!
Pero otro sol
más bello aún,
Mi sol, está en tu rostro!
El sol, mi sol...
está en tu rostro,
está en tu rostro.
Brillan los cristales de la ventana tuya,
una lavandera canta y presume,
mientras tuerce, estira y canta.
brillan los cristales de tu ventana.
Pero otro sol,
más bello aún,
mi sol, está en tu rostro.
Mi sol, mi sol,
está en tu rostro,
está en tu rostro.
Cuando anochece y el sol se pone,
me viene casi una melancolía.
bajo tu ventana me quedaría,
cuando anochece y el sol se pone.
Pero otro sol
que es aún más bello,
Mi Sol, ¡está en tu rostro!
El Sol, mi sol...
está en tu rostro,
está en tu rostro...
|
Como estoy lanzado, voy a poner otra canción que resume la pasión y la belleza de la Canción Napolitana. Se llama Dicitencello vuje . Y la version Giuseppe Di Stefano, es asombrosa.
Te quiero mucho
Eres tú esta cadena
que no se rompe nunca.
Dicitencello a 'sta cumpagna vosta ch'aggio perduto 'o suonno e 'a fantasia, ch'a penzo sempe, ch'è tutta vita mia. I' nce 'o vvulesse dicere, ma nun ce 'o ssaccio dí... 'A voglio bene... 'A voglio bene assaje! Dicitencello vuje ca nun mma scordo maje. E' na passione, cchiù forte 'e na catena, ca mme turmenta ll'anema e nun mme fa campá! Dicitencello ch'è na rosa 'e maggio, ch'è assaje cchiù bella 'e na jurnata 'e sole Da 'a vocca soja, cchiù fresca de vviole, i' giá vulesse sèntere ch'è 'nnammurata 'e me! 'A voglio bene... 'A voglio bene assaje! Dicitencello vuje ca nun mma scordo maje. E' na passione, cchiù forte 'e na catena, ca mme turmenta ll'anema e nun mme fa campá! Na lácrema lucente v'è caduta... dicíteme nu poco: a che penzate?! Cu st'uocchie doce, vuje sola mme guardate... Levámmoce 'sta maschera, dicimmo 'a veritá... Te voglio bene Te voglio bene assaje Si' tu chesta catena ca nun se spezza maje! Suonno gentile, suspiro mio carnale Te cerco comm'a ll'aria: Te voglio pe' campá! |
Dígaselo usted a su amiga
que he perdido el sueño y la fantasía que pienso siempre en ella que es toda mi vida. Yo se lo quisiera decir pero no sé decírselo... La quiero... ¡La quiero mucho! Dígaselo usted que nunca me olvido de ella. Es una pasión más fuerte que una cadena, que me atormenta el alma y no me deja vivir. Se lo diga usted que es una rosa de mayo que es mucho más hermosa que un día de sol De su boca que es más fresca que las violetas yo ya quisiera oír que está enamorada de mí. La quiero... ¡La quiero mucho! Dígaselo usted que nunca me olvido de ella. Es una pasión más fuerte que una cadena, que me atormenta el alma y no me deja vivir. Una lágrima reluciente se le ha caído a usted dígame: ¿en qué está pensando? Con esos ojos tan dulces sólo usted me mira Quitémonos esta máscara digamos la verdad. Te quiero... Te quiero mucho Eres tú esta cadena que no se rompe nunca. Sueño suave, suspiro mío carnal Te busco como el aire ¡Te quiero para vivir! |
Y para terminar otra preciosidad de canción, y conocida por la mayoría: Core 'ngrato. He elegido una estupenda version de Mario Lanza.
Catarì, Catarì,
Pecchè me dice sti parole amare,
Pecchè me parle e 'o core
Me turmiente Catari?
Nun te scurdà ca t'aggio date 'o core, Catarì
Nun te scurdà!
Catarì, Catarì, che vene a dicere
Stu parlà, che me dà spaseme?
Tu nun 'nce pienze a stu dulore mio
Tu nun 'nce pienze tu nun te ne cure
Core, core 'ngrato
T'aie pigliato 'a vita mia
Tutt' è passato
E nun 'nce pienze cchiù!
Catarì, Catarì,
Tu nun 'o saie ca 'nfin 'int'a 'na chiesa
Io so' trasuto e aggio priato a Dio, Catarì
E l'aggio ditto pure a 'o cunfessore:
I' sto a suffrì
Pe' chella llà!
Sto a suffrì,
Sto a suffrì, nun se po' credere,
Sto a suffrì tutte li strazie!
E 'o cunfessore ch'è persona santa,
M'ha ditto: Figlio mio, lassala sta', lassala sta'
Core, core 'ngrato
T' aie pigliato 'a vita mia
Tutt' è passato
E nun 'nce pienze cchiù!
|
Catari, Catari,
¿Por qué me dices estas palabras amargas?
¿Por qué hablas y mi corazón
Me atormenta, Catari?
¡No olvides que te di mi corazón, Catari!
¡No te olvides!
Catari, Catari, ¿Qué te propones al decir
Esos discursos que me causan dolor?
¡Tú no piensas en este dolor mío!
¡Tú no piensas! ¡Tú no tienes corazón!
Corazón, corazón ingrato
Te has llevado mi vida.
¡Todo ha terminado,
Y no piensas en nosotros!
Catari, Catari,
Tú no sabes que hasta en una iglesia
Entré y le oré a Dios, Catari.
Y también le dije al confesor:
"¡Estoy sufriendo
Por esa allí!
Estoy sufriendo,
Estoy sufriendo, es imposible creer,
Estoy sufriendo todos los tormentos!"
Y el confesor que es una persona santa,
Me dijo "Hijo mío, déjala estar, déjala
estar."
Corazón, corazón ingrato
Te has llevado mi vida.
¡Todo ha terminado,
Y no piensas en nosotros!
|
No hay comentarios:
Publicar un comentario